Zabytki hydrotechniki
Skomplikowany system melioracyjny, kilometry wałów przeciwpowodziowych i kanałów, połączone z ogromną pracą mieszkańców, ułatwiały funkcjonowanie na Żuławach. Podwaliny systemu stworzyli Krzyżacy, którzy od 1308 roku władali Pomorzem Gdańskim. Wtedy właśnie powstały początki systemu

przeciwpowodziowego, który poddawany modernizacjom służy do dziś. Wtedy też utworzono „Związki Wałowe”, które funkcjonowały aż do czasów II wojny światowej. Dbały one o cały system zapewniający ochronę, odwodnienie i nawodnienie Żuław.
Przez siedem wieków żuławskie poldery, czyli otoczone wałami obszary położone poniżej graniczących z nimi zbiorników wodnych, wymagające systematycznego odwadniania, były osuszane przez setki malowniczych wiatraków, dzięki którym kraina nazywana była Małą Holandią. W XIX wieku zaczęto je stopniowo zastępować pompami parowymi, później elektrycznymi, a dzisiaj szczątki ostatniego wiatraka odwadniającego można oglądać już tylko w Muzeum Żuławskim w Nowym Dworze Gdańskim.

Pod koniec XIX wieku przeprowadzono ostatnią wielką przebudowę wałów wiślanych. Zbudowano wówczas kanał, stanowiący obecnie główne ujście Wisły, tak zwany Przekop Wisły, jak również śluzy odcinające jej boczne odnogi (Biała Góra, Gdańska Głowa, Przegalina). Zapewniło to bezpieczeństwo mieszkańcom Żuław przez następne sto lat (nie licząc tragedii II wojny światowej).
Szlak zabytków hydrotechniki

Warto wspomnieć, że wiele z urządzeń i obiektów hydrotechnicznych stanowi element pomorskiego szlaku turystycznego – szlak zabytków hydrotechniki. Są wśród nich śluza Gdańska Głowa, przepompownia w Chłodniewie (Rybina), akwedukt w Grabinach-Zameczku, zwodzone i obracane zabytkowe mosty żuławskie, śluza Biała Góra, śluzy na Nogacie: Szonowo, Rakowiec, Michałowo, mosty tczewskie, Kanał Juranda, zwany też Malborską Młynówką, Jurkowickie Sklepienie, Prabuty: zabytkowe XVIII-wieczne wodociągi, Kanał Elbląsko-Ostródzki.